Luật Đất Đai mới: Sổ đỏ cho đất không giấy tờ

Trong bối cảnh cuộc họp quan trọng tại Quốc hội, Dự thảo Luật Đất Đai Sửa Đổi đang thu hút sự chú ý của công chúng với những quy định mới về việc cấp sổ đỏ cho những người sử dụng đất không có giấy tờ liên quan. Điều này là bước tiến quan trọng trong việc giải quyết vấn đề lâu dài liên quan đến quyền sử dụng đất ở nước ta.

Theo thông tin từ Dự thảo Luật Đất Đai Sửa Đổi, có ba trường hợp chính mà luật sẽ tập trung xem xét khi cấp sổ đỏ. Đầu tiên, đối với hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất có nhà ở hoặc các công trình xây dựng khác trước ngày 18.12.1980, họ sẽ được xem xét để cấp sổ đỏ. Thứ hai, những trường hợp từ 18.12.1980 đến 15.10.1993 cũng sẽ được xem xét cho việc cấp sổ đỏ. Cuối cùng, những người sử dụng đất từ (dự kiến từ ngày 1.7.2024) hoặc tới thời điểm họ nộp hồ sơ cấp giấy chứng nhận đều sẽ được xem xét cấp sổ đỏ.

Quan trọng hơn, những người này phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện pháp lý về đất đai. Điều này bao gồm việc không vi phạm pháp luật đất đai, không thuộc trường hợp giao đất trái thẩm quyền và được xác nhận không có tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã nơi họ đang sử dụng đất.

Một điểm đáng chú ý trong Dự thảo Luật Đất Đai Sửa Đổi là việc cụ thể hóa quy trình đóng phí khi sử dụng đất. Theo đó, những người sử dụng đất có thể phải đóng phí tùy thuộc vào mục đích sử dụng cụ thể hoặc được miễn phí sử dụng đất nếu họ đáp ứng các tiêu chí nhất định.

Trường hợp đất đã sử dụng trước ngày 18.12.1980

Dự thảo Luật Đất Đai Sửa Đổi tiếp tục mở rộng phạm vi để đảm bảo công bằng và minh bạch cho người dân. Theo dự thảo, với những thửa đất có nhà ở hoặc các công trình xây dựng trước ngày 18.12.1980, diện tích đất ở và tiền sử dụng đất sẽ được xác định một cách chi tiết.

Đối với những thửa đất có diện tích nhỏ hơn 5 lần hạn mức công nhận đất ở, toàn bộ diện tích đó sẽ được công nhận là đất ở. Điều này đồng nghĩa với việc người sử dụng đất không phải nộp thêm tiền sử dụng đất khi xin cấp giấy chứng nhận. Trong trường hợp diện tích lớn hơn hoặc bằng 5 lần hạn mức công nhận đất ở, diện tích được công nhận sẽ bằng 5 lần hạn mức công nhận đất ở.

Tuy nhiên, với phần diện tích còn lại của thửa đất sau khi xác định như trên, việc sử dụng đất sẽ được phân chia theo mục đích cụ thể. Nếu đất đã được xây dựng nhà ở hoặc các công trình phục vụ đời sống, nó sẽ được xác định là đất ở, nhưng người sử dụng đất sẽ phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định. Nếu đất được sử dụng vào mục đích sản xuất, thương mại, hoặc dịch vụ phi nông nghiệp, diện tích đất sẽ được công nhận theo thực tế và người sử dụng đất sẽ phải nộp tiền sử dụng đất tương ứng.

Đối với trường hợp hiện trạng sử dụng là đất nông nghiệp, diện tích đó sẽ tiếp tục được công nhận là đất nông nghiệp. Tuy nhiên, nếu người sử dụng muốn chuyển đổi mục đích sử dụng thành mục đích phi nông nghiệp và điều này phù hợp với quy hoạch địa phương, họ sẽ được công nhận theo mục đích mới đó, nhưng đồng thời cũng phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của luật. Điều này đảm bảo rằng sự chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ được thực hiện một cách công bằng và theo quy định của pháp luật.

Quy định đối với đất sử dụng từ 18.12.1980 đến 15.10.1993

Trong Dự thảo Luật Đất Đai sửa đổi, quy định về đất đã được sử dụng từ ngày 18.12.1980 đến trước ngày 15.10.1993 được xác định một cách cụ thể và minh bạch, nhằm tạo ra sự công bằng cho người dân và đồng thời khuyến khích sử dụng đất một cách hiệu quả.

Theo luật, nếu đất có nhà ở hoặc các công trình xây dựng khác với diện tích nhỏ hơn hoặc bằng hạn mức công nhận đất ở, toàn bộ diện tích đó sẽ được công nhận là đất ở. Trong trường hợp diện tích lớn hơn, chỉ phần diện tích đất ở bằng hạn mức công nhận đất ở sẽ được công nhận.

Đối với các công trình như nhà ở và các công trình phục vụ đời sống lớn hơn hạn mức công nhận đất ở, diện tích đất ở được công nhận sẽ dựa trên diện tích thực tế của những công trình đã được xây dựng.

Nếu đất được sử dụng cho mục đích sản xuất, thương mại, hoặc dịch vụ phi nông nghiệp, diện tích đất sẽ được công nhận theo diện tích thực tế của công trình đã xây dựng, và người sử dụng đất sẽ phải đóng tiền sử dụng đất theo quy định. Ngay cả trong trường hợp đất đồng thời có nhà ở và công trình phục vụ đời sống phi nông nghiệp và diện tích đất ở lớn hơn hạn mức công nhận đất ở, chỉ phần diện tích đất ở bằng hạn mức công nhận đất ở sẽ được công nhận.

Phần diện tích còn lại sau khi đã được xác định sẽ được công nhận là đất nông nghiệp, và trong trường hợp này, Nhà nước giao đất mà không yêu cầu người sử dụng đất đóng tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, nếu người sử dụng đất muốn chuyển đổi mục đích sử dụng thành mục đích phi nông nghiệp và điều này phù hợp với quy hoạch địa phương, họ sẽ được công nhận theo mục đích mới đó, nhưng cũng phải đóng tiền sử dụng đất theo quy định của luật, đảm bảo rằng việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người dân mà còn khuyến khích việc sử dụng đất một cách bền vững và hiệu quả.

Quy định đất sử dụng từ 15.10.1993 đến 1.7.2024

Dưới Dự thảo Luật Đất Đai Sửa Đổi, việc sử dụng đất từ ngày 15.10.1993 đến trước ngày luật có hiệu lực vào 1.7.2024 được đề cập một cách chi tiết và minh bạch. Đối với những hộ gia đình và cá nhân đang sử dụng đất với nhà ở hoặc các công trình xây dựng khác trong khoảng thời gian này, luật định rõ các quy định:

– Nếu diện tích đất nhỏ hơn hoặc bằng hạn mức giao đất ở nông thôn hoặc đô thị (được quy định bởi UBND cấp tỉnh), toàn bộ diện tích của thửa đất sẽ được công nhận.

– Đối diện, nếu diện tích đất lớn hơn hạn mức giao đất ở, chỉ diện tích đất ở bằng hạn mức giao đất ở mới được công nhận. Trong trường hợp diện tích đất xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ đời sống lớn hơn hạn mức giao đất ở, diện tích đất ở được công nhận sẽ dựa trên diện tích thực tế của những công trình đã xây dựng.

Những điều khoản này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người dân, mà còn khuyến khích việc sử dụng đất một cách hiệu quả, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất đai và xã hội nói chung.